جدول وزن تیرآهن
تیرهای آهنی در انواع مختلف، یکی از اصلی ترین تولیدات صنایع فولاد و مهمترین مقاطع در ساخت اسکلت های فلزی می باشند. این محصولات در استانداردهای گوناگون به لحاظ شکل ظاهری و ترکیبات آلیاژی متفاوت بوده و از همین رو در زمینه های مختلف مورد کاربری قرار خواهند گرفت. انواع تیرآهن را می توان به عنوان اصلی ترین مصالح در ساختمان سازی و صنایع گوناگون به حساب آورد. شاخص های وزنی و استانداردهای آلیاژی از مهمترین مولفه های موثر بر قیمت تیرآهن هستند. بسیاری از مهندسان برای محاسبه وزن نهایی سازه های خود نیاز به اطلاع از وزن مصالح بکارگیری شده در آنها خواهند داشت. وزن انواع تیرآهن نیز با استفاده از فرمول های ارائه شده برای این کار به دست می آید. کارخانجات تولید کننده تیرآهن در محصولات خود از استانداردهای آلیاژی گوناگونی استفاده می کنند و مواد اولیه تولید را با توجه به ویژگی های مورد نیاز خود در محصول نهایی انتخاب می نمایند. به همین جهت وزن این محصولات در برندهای گوناگون، خصوصا در نمونه های سبک وزن، شاید کمی متفاوت باشد. در نظر داشته باشید که در هنگام خرید تیرآهن، بررسی شاخص های وزنی از مهمترین نکاتی است که باید به آن توجه داشت. در ادامه این مطلب به معرفی جدول وزن تیرآهن و بیان برخی روش ها برای محاسبه وزن این مقاطع خواهیم پرداخت.
جدول اشتال
با توجه به اهمیتی که تیرهای آهنی در صنایع و ساخت و ساز داشته و دارند، تمام مشخصات فنی و ویژگی های مهم آنها به صورت استانداردهای جهانی مورد توجه تولید کنندگان انواع تیرآهن در دنیا قرار می گیرد. اما بهتر است بدانید اولین بار این کار توسط یک مهندس آلمانی، خانم مارتا اشنایدر در سال 1938 صورت گرفت. این نابغه آلمانی با جمع آوری تمام شاخص های فنی موجود در تولیدات صنایع فولاد و ثبت و ضبط تمام ویژگی های ابعادی و هندسی آنها، اعم از سطح مقطع، ممان اینرسی، اساس مقطع، شعاع ژیراسیون و … منبعی جامع تدوین نمود. جدول اشتال در دهه 90 میلادی توسط موسسه استاندارد آلمان (DIN) به عنوان بخشی از استانداردهای مورد نیاز در تولید و بکارگیری این محصولات، توسعه یافت و معرفی شد. تمامی جداول وزنی آهن آلات بخش های مختلف از این مجموعه بسیار بزرگ هستند که به صورت جداگانه در هر صنعت مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع تیرآهن
علاوه بر استانداردهای آلیاژی، تیرهای آهنی در انواع مختلف، به لحاظ ساختار ظاهری نیز با هم تفاوت دارند. به همین جهت استاندارد ساختار و نوع تولید انواع تیرآهن نیز دسته بندی های دیگری را در بین نمونه های مختلف آن تعریف می کند. IPE، INP، CPE و IPB، رایج ترین استانداردهای بین المللی تیرآهن هستند که می توان به آنها اشاره نمود. تیرهای IPE، نمونه های معمولی و رایج در کشورهای اروپایی هستند. در کشور ما نیز از این استاندارد تیرآهن به میزان زیادی استفاده می شود. INP استاندارد رایجی است که بیشتر در کشورهای چین و روسیه مورد استفاده قرار میگیرد. CPE و IPB نیز از دیگر استانداردهای تیرآهن هستند که به ترتیب به نام های تیرآهن لانه زنبوری و تیرآهن هاش نیز شناخته می شوند. این دو نوع استاندارد در بسیاری از کشورهای دنیا نیز مورد استقبال و استفاده قرار گرفته اند.
فرمول محاسبه وزن تیرآهن
در زمان خرید تیرآهن، راه های مختلفی برای اطلاع از وزن استاندارد آن وجود دارد. بسیاری از مهندسان از جدول وزنی کارخانه برای اطلاع از وزن استاندارد استفاده می کنند. همانطور که بیان شد، جدول وزن تیرآهن بخشی از جدول اشتال بوده و به بیان بسیاری از مشخصات فیزیکی و فنی در انواع مختلف آن پرداخته است. راه دیگری که برای اطلاع از وزن استاندارد تیرآهن وجود دارد، استفاده از جدول وزن تیرآهن می باشد. با توجه به تفاوت ساختاری تیرآهن ها در استانداردهای گوناگون، فرمول های مورد استفاده در محاسبه وزنی آنها نیز متفاوت و پیچیده هستند. به همین جهت استفاده از شاخص های وزنی عنوان شده در جدول اشتال یکی از ساده ترین راه ها برای اطلاع از وزن استاندارد تیرآهن می باشد. وزن استاندارد یک متر از یک نوع تیرآهن در جدول اشتال با علامت G نمایش داده شده است. برای به دست آوردن وزن نمونه های مورد نظر خود تنها کافی است این عدد را در مقدار طول تیرآهن های خود ضرب نمایید. به عنوان مثال: وزن 12 متر از تیرآهن سایز 18 لانه زنبوری سنگین به صورت زیر محاسبه می شود.
فرمولهای محاسبه وزن انواع تیرآهن
فرمول زیر برای محاسبه وزن انواع تیرآهن با استفاده از مشخصات ابعادی و هندسی میباشد
طول تیرآهن به متر × وزن یک متر (از جدول اشتال) = وزن تیرآهن IPE
طول تیرآهن به متر × وزن یک متر (از جدول اشتال) = وزن تیرآهن IPE
به عنوان مثال اگز بخواهیم وزن تیرآهن IPB به طول 12 متر را محاسبه کنیم از فرمول زیر استفاده میکنیم
12 × 51.2 = 614.5 کیلوگرم
فرمول محاسبه تیرآهن H یا هاش
(طول تیرآهن IPB) × وزن یک متر (از جدول اشتال) = وزن نهایی تیرآهن هاش
(طول تیرآهن IPB) × وزن یک متر (از جدول اشتال) = وزن نهایی تیرآهن هاش
(12×2) × 51.2 = 1228 کیلوگرم
فرمول محاسبه تیرآهن لانه زنبوری
طول تیر لانه زنبوری به متر× وزن یک متر (از جدول اشتال) = وزن نهایی تیر لانه زنبوری
طول تیر لانه زنبوری به متر× وزن یک متر (از جدول اشتال) = وزن نهایی تیر لانه زنبوری
10 × 10.33 = 103.30 کیلوگرم
خرید تیرآهن
توجه به استاندارد ساخت و شاخص های وزنی، در هنگام خرید تیرآهن از مهمترین نکاتی هستند که می بایست رعایت شوند. کارخانجات متعددی در صنعت فولاد کشور به تولید انواع تیرآهن می پردازند، اما با این حال برخی از سایزها و انواع این محصول از کشورهای دیگر وارد بازارهای داخلی می شوند. شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان، فولاد البرز ایرانیان، احرامیان، مجتمع فولاد بناب، مجتمع فولاد خراسان رضوی از جمله مجموعه های صنعتی هستند که به تولید انواع تیرآهن در کشور پرداخته و علاوه بر تامین نیازهای داخلی به عرضه این محصولات در بازارهای بین المللی نیز اشتغال دارند. هموطنان عزیز و ارجمند برای انتخابی دقیق در بین محصولات صنایع فولاد می توانند به وسیله تماس با شماره های درج شده در وب سایت آهن مهام با تیم کارشناسی مجموعه فولاد تجارت مهام، ارتباط داشته و از راهنمایی کارشناسان فعال در این مجموعه برای اطلاع از قیمت روز تیرآهن، قیمت تیرآهن اصفهان و یا دریافت مشاوره در انتخاب و خرید این محصولات استفاده نمایند.
جدول اشتال تیرآهن IPE
| IPE | h mm |
b mm |
s mm |
t mm |
r mm |
c mm |
h-2c mm |
A cm2 |
G kg/m |
Jx cm4 |
Wx cm3 |
ix cm |
Jy cm4 |
Wy cm3 |
iy cm |
a1 mm |
rT mm |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 80 | 80 | 46 | 3.8 | 5.2 | 5 | 10.2 | 59 | 7.64 | 6 | 80.1 | 20 | 3.24 | 8.49 | 3.69 | 1.05 | 63 | 12.2 |
| 100 | 100 | 55 | 4.1 | 5.7 | 7 | 12.7 | 74 | 10.3 | 8.1 | 171 | 34.2 | 4.07 | 15.9 | 5.79 | 1.24 | 79 | 14.6 |
| 120 | 120 | 64 | 4.4 | 6.3 | 7 | 13.3 | 93 | 13.2 | 10.4 | 318 | 53 | 4.9 | 27.7 | 8.65 | 1.45 | 96 | 16.9 |
| 140 | 140 | 73 | 4.7 | 6.9 | 7 | 13.9 | 112 | 16.4 | 12.9 | 541 | 77.3 | 5.74 | 44.9 | 12.3 | 1.65 | 112 | 19.3 |
| 160 | 160 | 82 | 5 | 7.4 | 9 | 16.4 | 127 | 20.1 | 15.8 | 869 | 109 | 6.58 | 68.3 | 16.7 | 1.84 | 129 | 21.7 |
| 180 | 180 | 91 | 5.3 | 8 | 9 | 17 | 146 | 23.9 | 18.8 | 1320 | 146 | 7.42 | 101 | 22.2 | 2.06 | 145 | 24 |
| 200 | 200 | 100 | 5.6 | 8.5 | 12 | 20.5 | 159 | 28.5 | 22.4 | 1940 | 194 | 8.26 | 142 | 28.5 | 2.24 | 162 | 26.4 |
| 220 | 220 | 110 | 5.9 | 9.2 | 12 | 21.2 | 177 | 33.4 | 26.2 | 2770 | 252 | 9.11 | 205 | 37.3 | 2.48 | 179 | 29.1 |
| 240 | 240 | 120 | 6.2 | 9.8 | 15 | 24.8 | 190 | 39.1 | 30.7 | 3890 | 324 | 9.97 | 284 | 47.3 | 2.6 | 196 | 31.8 |
| 270 | 270 | 135 | 6.6 | 10.2 | 15 | 25.2 | 219 | 45.9 | 36.1 | 5790 | 429 | 11.2 | 420 | 62.2 | 3.02 | 220 | 35.6 |
| 300 | 300 | 150 | 7.1 | 10.7 | 15 | 25.7 | 248 | 53.8 | 42.2 | 8360 | 557 | 12.5 | 604 | 80.5 | 3.35 | 245 | 39.5 |
| 330 | 330 | 160 | 7.5 | 11.5 | 18 | 29.5 | 271 | 62.6 | 49.1 | 11770 | 713 | 13.7 | 788 | 98.5 | 3.55 | 270 | 42.1 |
| 360 | 360 | 170 | 8 | 12.7 | 18 | 30.7 | 298 | 72.7 | 57.1 | 16270 | 904 | 15 | 1040 | 123 | 3.79 | 294 | 44.7 |
| 400 | 400 | 180 | 8.6 | 13.5 | 21 | 34.5 | 331 | 84.5 | 66.3 | 23130 | 1160 | 16.5 | 1320 | 146 | 3.95 | 326 | 47.1 |
| 450 | 450 | 190 | 9.4 | 14.6 | 21 | 35.6 | 378 | 98.8 | 77.6 | 33740 | 1500 | 18.5 | 1680 | 176 | 4.12 | 365 | 49.4 |
| 500 | 500 | 200 | 10.2 | 16 | 21 | 37 | 426 | 116 | 90.7 | 48200 | 1930 | 20.4 | 2140 | 214 | 4.31 | 404 | 51.8 |
| 550 | 550 | 210 | 11.1 | 17.2 | 24 | 41.2 | 467 | 134 | 106 | 67120 | 2440 | 22.3 | 2670 | 254 | 4.45 | 442 | 54 |
| 600 | 600 | 220 | 12 | 19 | 24 | 43 | 514 | 156 | 122 | 92080 | 3070 | 24.3 | 3390 | 308 | 4.66 | 481 | 56.5 |
| IPE | h mm |
b mm |
s mm |
t mm |
r mm |
c mm |
h-2c mm |
A cm2 |
G kg/m |
Jx cm4 |
Wx cm3 |
ix cm |
Jy cm4 |
Wy cm3 |
iy cm |
a1 mm |
rT mm |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 80 | 80 | 46 | 3.8 | 5.2 | 5 | 10.2 | 59 | 7.64 | 6 | 80.1 | 20 | 3.24 | 8.49 | 3.69 | 1.05 | 63 | 12.2 |
| 100 | 100 | 55 | 4.1 | 5.7 | 7 | 12.7 | 74 | 10.3 | 8.1 | 171 | 34.2 | 4.07 | 15.9 | 5.79 | 1.24 | 79 | 14.6 |
| 120 | 120 | 64 | 4.4 | 6.3 | 7 | 13.3 | 93 | 13.2 | 10.4 | 318 | 53 | 4.9 | 27.7 | 8.65 | 1.45 | 96 | 16.9 |
| 140 | 140 | 73 | 4.7 | 6.9 | 7 | 13.9 | 112 | 16.4 | 12.9 | 541 | 77.3 | 5.74 | 44.9 | 12.3 | 1.65 | 112 | 19.3 |
| 160 | 160 | 82 | 5 | 7.4 | 9 | 16.4 | 127 | 20.1 | 15.8 | 869 | 109 | 6.58 | 68.3 | 16.7 | 1.84 | 129 | 21.7 |
| 180 | 180 | 91 | 5.3 | 8 | 9 | 17 | 146 | 23.9 | 18.8 | 1320 | 146 | 7.42 | 101 | 22.2 | 2.06 | 145 | 24 |
| 200 | 200 | 100 | 5.6 | 8.5 | 12 | 20.5 | 159 | 28.5 | 22.4 | 1940 | 194 | 8.26 | 142 | 28.5 | 2.24 | 162 | 26.4 |
| 220 | 220 | 110 | 5.9 | 9.2 | 12 | 21.2 | 177 | 33.4 | 26.2 | 2770 | 252 | 9.11 | 205 | 37.3 | 2.48 | 179 | 29.1 |
| 240 | 240 | 120 | 6.2 | 9.8 | 15 | 24.8 | 190 | 39.1 | 30.7 | 3890 | 324 | 9.97 | 284 | 47.3 | 2.6 | 196 | 31.8 |
| 270 | 270 | 135 | 6.6 | 10.2 | 15 | 25.2 | 219 | 45.9 | 36.1 | 5790 | 429 | 11.2 | 420 | 62.2 | 3.02 | 220 | 35.6 |
| 300 | 300 | 150 | 7.1 | 10.7 | 15 | 25.7 | 248 | 53.8 | 42.2 | 8360 | 557 | 12.5 | 604 | 80.5 | 3.35 | 245 | 39.5 |
| 330 | 330 | 160 | 7.5 | 11.5 | 18 | 29.5 | 271 | 62.6 | 49.1 | 11770 | 713 | 13.7 | 788 | 98.5 | 3.55 | 270 | 42.1 |
| 360 | 360 | 170 | 8 | 12.7 | 18 | 30.7 | 298 | 72.7 | 57.1 | 16270 | 904 | 15 | 1040 | 123 | 3.79 | 294 | 44.7 |
| 400 | 400 | 180 | 8.6 | 13.5 | 21 | 34.5 | 331 | 84.5 | 66.3 | 23130 | 1160 | 16.5 | 1320 | 146 | 3.95 | 326 | 47.1 |
| 450 | 450 | 190 | 9.4 | 14.6 | 21 | 35.6 | 378 | 98.8 | 77.6 | 33740 | 1500 | 18.5 | 1680 | 176 | 4.12 | 365 | 49.4 |
| 500 | 500 | 200 | 10.2 | 16 | 21 | 37 | 426 | 116 | 90.7 | 48200 | 1930 | 20.4 | 2140 | 214 | 4.31 | 404 | 51.8 |
| 550 | 550 | 210 | 11.1 | 17.2 | 24 | 41.2 | 467 | 134 | 106 | 67120 | 2440 | 22.3 | 2670 | 254 | 4.45 | 442 | 54 |
| 600 | 600 | 220 | 12 | 19 | 24 | 43 | 514 | 156 | 122 | 92080 | 3070 | 24.3 | 3390 | 308 | 4.66 | 481 | 56.5 |
جدول اشتال تیرآهن INP
| INP | h mm |
b mm |
s=r1 mm |
t mm |
r2 mm |
c mm |
h-2c mm |
A cm2 |
G kg/m |
Jx cm4 |
Wx cm3 |
ix cm |
Jy cm4 |
Wy cm3 |
iy cm |
a1 mm |
rT mm |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 80 | 80 | 42 | 3.9 | 5.9 | 2.3 | 10.5 | 59 | 7.57 | 5.94 | 77.8 | 19.5 | 3.2 | 6.29 | 3 | 0.91 | 62 | 11.2 |
| 100 | 100 | 50 | 4.5 | 6.8 | 2.7 | 12.5 | 75 | 10.6 | 8.34 | 171 | 34.2 | 4.01 | 12.2 | 4.88 | 1.07 | 78 | 13.3 |
| 120 | 120 | 58 | 5.1 | 7.7 | 3.1 | 14 | 92 | 14.2 | 11.1 | 328 | 54.7 | 4.81 | 21.5 | 7.41 | 1.23 | 94 | 15.4 |
| 140 | 140 | 66 | 5.7 | 8.6 | 3.4 | 15.5 | 109 | 18.2 | 14.3 | 573 | 81.9 | 5.61 | 35.2 | 10.7 | 1.4 | 108 | 17.4 |
| 160 | 160 | 74 | 6.3 | 9.5 | 3.8 | 17.5 | 125 | 22.8 | 17.9 | 935 | 117 | 6.4 | 54.7 | 14.8 | 1.55 | 124 | 19.5 |
| 180 | 180 | 82 | 6.9 | 10.4 | 4.1 | 19 | 142 | 27.9 | 21.9 | 1450 | 161 | 7.2 | 81.3 | 19.8 | 1.71 | 140 | 21.6 |
| 200 | 200 | 90 | 7.5 | 11.3 | 4.5 | 20.5 | 159 | 33.4 | 26.2 | 2140 | 214 | 8 | 117 | 26 | 1.87 | 156 | 23.6 |
| 220 | 220 | 98 | 8.1 | 12.2 | 4.9 | 22 | 176 | 39.5 | 31.1 | 3060 | 278 | 8.8 | 162 | 33.1 | 2.02 | 172 | 25.7 |
| 240 | 240 | 106 | 8.7 | 13.1 | 5.2 | 24 | 192 | 46.1 |
|
