تفاوت های میان تیرآهن هاش سبک و سنگین

تیرآهن هاش در انواع سبک و سنگین، یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی است و در مقایسه با تیرآهن معمولی، دارای بال های پهن تری است و بال و جان آن، با هم برابر است. تیرآهن هاش به دلیل شباهتش به حرف انگلیسی H، به این نام معروف است. در این مقاله می خواهیم به بررسی دو نوع تیرآهن هاش سبک و سنگین بپردازیم. پس با ما در دانشنامه آهن مهام همراه باشید.

نحوه ی تولید تیرآهن هاش

تیرآهن هاش در ساختمان سازی، نقش بسزایی دارد. به طور کلی، کیفیت نهایی سازه به این تیرآهن بستگی دارد. در واقع، هر چه کیفیت تیرآهن هاش بالاتر باشد، ساخت و ساز هم از کیفیت بالایی برخوردار  است.
تولید تیرآهن هاش از طریق نورد گرم و طی چند مرحله ی متفاوت انجام می شود. به فرآیندی که در آن محصول به دمای بالاتر از 1100 درجه سانتی گراد برسد و در آن حالت نرم شوندگی ایجاد شود، نورد یا رولینگ گفته می شود.

روش تولید تیرآهن هاش شامل مراحلی از جمله پخت و افزایش دمای شمش ها، قالب دهی شمش ها، عبور از ایستگاه های چند مرحله ای برای تحت فشار قرار دادن محصول، کاهش لبه ها و ضخامت بال و سایزینگ نهایی می شود. مرحله ی آخر باعث می شود که نیروی زیادی به محصول وارد شود و موجب یکنواخت شدن ارتفاع تیرآهن در تمام فرآیند تولید آن شود.

ابعاد تیرآهن هاش

به طور کلی، تولید تیرآهن در اندازه های 6 تا 14 متر انجام می گیرد. در کشورهای مختلف، پروفیل های ساختمانی مطابق با استانداردهای مختلفی تولید می شوند. استاندارد اروپا، یکی از معروف ترین استانداردها است. در ایران نیز پروفیل های ساختمانی از جمله تیرآهن هاش طبق این نوع استاندارد تولید می شود. تیرآهن هاش در کارخانه ی ذوب آهن اصفهان در سایز های 160، 180 و 200 میلی متر تولید می شود.

تیرآهن هاش سنگین

یکی از پرمصرف ترین مقاطع فولادی، تیرآهن هاش سنگین است و برای ساخت ستون ها مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین در مکان هایی که به مقاومت بالا نیاز دارد، به کار می رود. این نوع تیرآهن در تهیه ی تیر و خرپا نیز کاربرد دارد؛ زیرا در تحمل وزن زیاد، از مقاومت بالایی برخوردار است.

تیرآهن هاش سنگین نسبت به نوع سبک آن، بال های پهن تر و ضخامت بیشتری دارد. همچنین تنش کم تری را تحمل می کند و به عنوان ستون های عمودی مورد استفاده قرار می گیرد؛ زیرا سطح مقطع بزرگی دارد. این تیرآهن تا طول 100 متر هم تولید می شود و در سدسازی، پل سازی و … کاربرد گسترده ای دارد.

بیشتر بخوانید: تیرآهن هاش و تفاوت آن با تیرآهن آی

تیرآهن هاش سبک

تیرآهن هاش سبک مانند نمونه های سنگین، از مقاومت بالایی برخوردار است و دارای بال های پهن است ولی ضخامت بال و جان آن آن نسبت به تیرآهن هاش سنگین، کم تر است.

تفاوت میان تیرآهن هاش سنگین و سبک

وزن، اندازه، میزان ضخامت و کاربرد، فاکتورهای قابل بررسی در تفاوت های بین تیرآهن های بال پهن در انواع سبک و سنگین هستند. این دو دسته به دلیل تفاوت هایی که در وزن با یکدیگر دارند، در مقاطع مختلف از سازه های فولادی مورد استفاده قرار می گیرند.

تیرهای سنگین تر به دلیل وزن بالایی که دارند، در ساخت بخش های پایین تر کاربرد دارند. برای تولید شبکه های تقویت سازه، پوشش های سقفی و تقویت تیرهای اصلی در سازه های سنگین از تیرهای هاش سبک استفاده می شود.

گفتنی است قیمت تیرآهن هاش سنگین در پروژه های صنعتی و عمرانی کاربرد بیشتری نسبت به پروژه های ساختمانی دارند، اما این مطلب در تیرهای سبک برعکس است. تیرهای هاش سبک، به میزان بیشتری در ساختمان سازی مورد استفاده هستند تا ساخت و توسعه پروژه های صنعتی و عمرانی.

در تیرهای هاش سبک اندازه عرض جان کمتر از عرض بال ها می باشد، در حالی که در سایزهای مختلف از تیرهای هاش سنگین اندازه بال و جان با یکدیگر برابر است. علاوه بر این موارد، گفتنی است انواع هاش سنگین قابلیت تولید تا 100 متر طولی را دارند، ولی این اندازه برای بال پهن های سبک، نهایتا 30 متر است.

تیرآهن هاش سنگین به دلیل وزن بالایی که دارد، در تست های مختلف، دارای میانگین های بسیار بالاتری از نمونه های سبک است. البته لازم به ذکر است که در این نوع تیرآهن (بال پهن)، وزن های پایین تر عملکرد بهتری در برابر نیروهای کمانش موضعی دارند.

اما با بالا رفتن وزن در این مقاطع فاکتورهای دیگر مانند تنش جاری و مقاومت کششی اهمیت بیشتری پیدا می کنند که این پارامترها در وزن های بالاتر به میزان بیشتری قابل مشاهده می باشد. تیرهای هاش سبک و سنگین در فرایند تولید نیز تفاوت هایی با یکدیگر دارند. در ساخت انواع سبک از عملیات نورد معمولی استفاده می شود، ولی نمونه های سنگین، با استفاده از نوردهای چند جهته تولید می گردند.

جمع بندی

به طور کلی، تیرآهن هاش برای طول های 100 متر بسیار کاربرد دارد و قیمت مناسبی دارد و از لحاظ اقتصادی، مقرون به صرفه است. از مزایای این محصول می توان به فراوانی شان در همه ی کشورها اشاره کرد. جان تیرآهن هاش در برابر نیروهای برشی، مقاومت بالایی دارد و همچنین بال ها در مقابل خمش های لحظه ای، از استحکام بالایی برخوردار است.