ورق سیاه از طریق فرآیند نورد گرم که یکی از فرآیندهای تولید ورق های فلزی با کم ترین ضخامت است، ساخته می شود. علت نامگذاری ورق سیاه به این خاطر است که در روش نورد گرم، ذوب کردن اجزای تشکیل دهنده ی ورق در دمای بسیار بالایی انجام می گیرد و به ظاهری مات و جنس خشن تبدیل می گردد. این محصول در مقایسه با ورق های روغنی، گالوانیزه و همچنین ورق رنگی که از طریق فرآیند نورد سرد تولید می شوند، از کیفیت کم تری برخوردار هستند. این محصول به عنوان پایه ی ساخت بسیاری از محصولات فولادی به شمار می رود. در واقع می توان گفت که نوعی کالای واسط است که کاربرد فراوانی در هنگام ساخت پروفیل ساختمانی، قطعات خودرو و… دارد. برای اطلاع از قیمت ورق رنگی و قیمت ورق سیاه به دسته مربوطه مراجعه کنید.
فرآیند تولید ورق سیاه (ورق گرم)
برای تولید ورق سیاه از مواد اولیه ای مانند سنگ آهن و قراضه استفاده می شود. در ابتدا، در کوره هایی که به آن ها پیش گرم هم می گویند، اسلب های مخصوص را با دمای 1300 درجه سانتی گراد گرم می کنند. تا هرگونه عیبی که در ساختار فولاد وجود دارد از بین برود. میزان گرمادهی در این مرحله بسیار اهمیت دارد و باید به دقت رعایت شود. پس از آن، عملیات خنک کاری و پوسته زدایی توسط روش های خاصی انجام می گیرد. پس از مرحله ی خنک کاری، اسلب ها به سمت غلتک هایی که برای کاهش ضخامت ورق استفاده می شود، می روند. پس از آن به مرحله ی جعبه ی کلاف می رسیم. جعبه ی کلاف در بالا بردن سرعت تولید، هم سطح سازی ورق ها و همچنین ایجاد ویژگی های مکانیکی یکسان در ورق ها نقش بسزایی دارد.
سپس ورق ها باید وارد بخش نورد نهایی شوند؛ در این قسمت ورق ها با سرعت 10 تا 20 متر بر ثانیه از میان قفسه های نورد نهایی عبور کرده و مقداری از ضخامت آن ها کاسته می شود. حدود 5 تا 7 قفسه در هر نورد وجود دارد. پس ازنورد نهایی، وارد مرحله ی خنک کاری می شوند تا مقداری از دمای ورق کاسته شود. در مرحله ی خنک کاری، ورق ها به دمایی کمتر 600 درجه سانتی گراد می رسند تا مرحله ی کلاف پیچی به راحتی انجام شود. در مرحله ی کلاف پیچی، ورق ها به صورت کلاف های طویل و در ابعاد سفارش شده برش خورده و به بازار عرضه می شوند.
انواع ورق سیاه
ورق سیاه، از لحاظ مواد اولیه، نوع آلیاژ، سایز و همچنین کاربردهای آن به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند، و هر کدام از این انواع، در موارد خاصی کاربرد دارند. مهم ترین انواع ورق سیاه عبارت است از:
– ورق صنعتی سیاه مانند ورق مبارکه
این نوع محصول به عنوان پایه ی ساخت پروفیل هایی با ابعاد بالا و از طرفی دیگر به صورت مستقیم در صنایع بزرگ، کاربرد گسترده ای دارد. ابعاد، وزن، سایز و ضخامت آن ها با دیگر ورق های سیاه متفاوت است.
– ورق سیاه معمولی
ورق های سیاه معمولی بر اساس میزان کربن موجود در آلیاژ آن ها، به دو گرید ST37 و ST52 تقسیم بندی می شوند. در این دو گرید از عناصر شیمیایی دیگری هم استفاده شده است. عناصر فلزی فولاد، فسفر، گوگرد، سیلیسیم، منگنز و کربن در ورق های ST37 به کار رفته است و در ورق سیاه ST52، همین عناصر ولی با میزان درصدهای متفاوتی استفاده شده است.
ورق های سیاه بر اساس نحوه ی عرضه به بازار، به دو صورت تقسیم بندی می شوند، که عبارت است از:
– ورق سیاه کلاف یا رول
طول این نوع ورق ها که به شکل کلاف هستند، هیچ گونه محدودیتی ندارد و در عرض های 1، 1.25، 1.50 و 2 متری تولید می شوند. ضخامت آن ها از 1.5 تا 15 میلی متر متغیر می باشد.
– ورق سیاه به شکل شیت یا فابریک
ورق های سیاه شیت بر اساس ابعاد و ضخامت سفارش شده توسط مصرف کننده در کارخانه تولید می شود و محصول نهایی را تحویل می گیرند. ورق های سیاه شیت با ضخامتی بیش از 15 میلی متر و در ابعاد 1 در 2 متر، 1.5 در 2.5 متر، 1 در 6 متر، 1.5 در 6 متر، 2 در 6 متر و 2 در 12 متر در بازار موجود هستند.
کاربردهای ورق سیاه
استفاده از ورق سیاه برای تولید بسیاری از محصولات فولادی و همچنین انواع پروفیل های صنعتی کاربرد گسترده ای دارد. به عنوان مثال، ورق سیاه، برای ساخت قسمت های مختلفی از یک کشتی نقش بسزایی دارد. این نوع محصول در صنایع دیگری هم کاربرد دارد که برخی از آن ها عبارت است از:
برای ساخت تانکرو مخازن کشتی
برای تولید انواع لوله های نفتی، صنعت پتروشیمی و صنایع وابسته به آن
برای ساخت انواع تجهیزات کنار جاده مانند گاردریل
قابل استفاده در صنعت خودروسازی و همچنین تولید ماشین آلات صنعتی
