در تولید همه محصولات صنایع فولاد، استانداردهای مختلفی به عنوان گروه های آلیاژی معرفی شده اند، که از آنها برای ساخت محصولات سازگار با یک نوع کاربری خاص استفاده می شود. میزان کربن و روش های تولید مانند عملیات های حرارتی و برودتی، تفاوت هایی هستند که در میلگردهای آلیاژی و غیر آلیاژی، علاوه بر نوع ترکیبات استفاده شده در آنها موجب تفاوت هایی میشود. این ترکیبات غالبا برای ایجاد یک قابلیت خاص در محصول نهایی، مورد استفاده قرار می گیرند. استانداردهایی که به آنها اشاره خواهیم داشت، بر قیمت میلگرد در انواع مختلف تاثیر گذار هستند. نوع عناصر آلیاژی استفاده شده در آنها، گزینه دیگری است که برای تعیین قیمت میلگرد A1 باید مد نظر قرار گیرند. تفاوت هایی که در روش تولید میلگردهای آلیاژی وجود دارند، موجب اختلاف سطح کیفی محصولاتی که در بازار عرضه می شوند شده است. نکات قابل تامل در خرید میلگرد، آشنایی با میلگرد آلیاژی، شناخت ترکیبات آلیاژی آن، مواردی هستند که در ادامه این مطلب به شناخت بیشتر و ارائه توضیحات در رابطه با آنها خواهیم پرداخت.
شناخت میلگرد آلیاژی
تقسیم بندی میلگردها بر اساس نوع کاربرد آنها به چهار گروه اصلی A1، A2، A3 و A4، در یک استاندارد روسی با نام GOST 5781، انجام گرفته است. میلگرد استاندارد A1 به عنوان میلگرد صنعتی و برای ساخت و تولید قطعه در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از میان این دسته بندی چهارگانه، برای تولید میلگردهای صنعتی به میزان بیشتری از فولاد آلیاژی استفاده می شود. به همین جهت میتوان گفت، قیمت میلگرد آجدار A2 و دیگر انواع میلگرد ساختمانی تاثیر چندانی از قیمت عناصر آلیاژی مورد استفاده در ساخت میلگرد آلیاژی نمی گیرد. در تعریف فولاد آلیاژ گفته می شود این دسته از فولاد، گروهی است که در ساخت آنها علاوه بر آهن و کربن که عناصر اصلی فولاد هستند، از ترکیبات دیگر فلزی مانند کروم، نیکل، وانادیم، مولیبدن، مس، منگنز، سیلیسیم و … برای ایجاد خواص مختلف در فولاد استفاده می شود.
روش ساخت میلگردهای آلیاژی
همانطور که اشاره شد، دسته بندی های متعددی برای شناسایی میلگردهای آلیاژی تعریف شده اند. روش تولید، میزان درصد ترکیبات آلیاژی و نوع عنصر بکارگیری شده در ساخت، موضوعاتی هستند که در طبقه بندی این محصول مورد توجه قرار می گیرند. در ساخت میلگردهای آلیاژی از دو روش با نام های آلیاژ سازی و ترمکس استفاده می شود. تفاوت این دو روش در عملیات های حرارتی و خنک سازی محصول می باشد. در روش ترمکس به وسیله عبور قطعه از محفظه های حاوی آب و نمک، سطح محصول خنک شده و مرکز آن به صورت داغ باقی می ماند و در مرحله خنک سازی، دمای بخش های مرکزی به طور طبیعی به سطح منتقل شده و همین عامل موجب تغییراتی در خواص مکانیکی محصول می شود. در روش آلیاژ سازی، با افزودن فروآلیاژها در همان ابتدای کار شمش ها با استفاده از نورد گرم به میلگرد تبدیل شده و در فرایند خنک کاری، میزان دمای سطح و درون میلگرد به صورت یکباره کاهش پیدا میکند.
انواع میلگرد آلیاژی
استانداردهای آلیاژی متنوعی در تولید انواع میلگرد مورد استفاده قرار میگیرند. CK45، ST52 و MO40 نمونه هایی از معروفترین گروه های آلیاژی هستند که برای ساخت میلگرد کاربرد زیادی دارند. میلگرد CK45 که با نام سیکا 45 معروف است، در بسیاری از مصارف ساختمان سازی و صنعتی مورد استفاده می باشد. این گروه آلیاژی در صنعت با نام 101191 نامگذاری شده است. استحکام بسیار بالا و ضربه پذیری، از قابلیت های خاص این استاندارد آلیاژی هستند. میلگرد ST52، یکی از گریدهای گروه ST است، که قابلیت جوش پذیری، ماشینکاری، شکل پذیری بالایی دارد. بیشترین کاربرد این گروه از میلگردها در ساخت قطعات مختلف خودروهای سنگین، ریل سازی و تولید ماشین آلات صنعتی می باشد. MO40، که یکی دیگر گروه های آلیاژی مورد استفاده در ساخت میلگرد است، در صنعت با نام فولاد 1.7225 نیز شناخته می شود. میزان استحکام و سختی این ترکیب آلیاژی در مقایسه با سیکا 45 کمتر بوده ولی در خواصی مانند انعطاف و شکل پذیری در درجه بالاتری از این ترکیب آلیاژی قرار می گیرد.
ترکیبات آلیاژی مورد استفاده در میلگرد آلیاژی
میلگردهای آلیاژی با توجه به ترکیباتی که در ساخت آنها استفاده می شود نیز طبقه بندی می شوند. هر یک از این عناصر آلیاژی قابلیت خاصی را در قطعات فولادی ایجاد می کند. گفتنی است، میزان درصد آلیاژ اضافه شده بر واحد مشخصی از آهن، در صورتی که بالای 8 درصد باشد، قطعه در گروه پر آلیاژ دسته بندی می شود و در صورتی که این میزان از 8 درصد کمتر بود، به آن کم آلیاژ می گویند. کروم، وانادیوم، تنگستن، منگنز، کبالت، نیکل و مولیبدن، عناصری هستند که در ترکیبات میلگرد آلیاژی مورد استفاده قرار می گیرند. فلز کروم، مقاومت قطعه را در برابر خوردگی و پوسیدگی افزایش میدهد. وانادیوم، عنصری است که در فرایند تولید قطعه به کریستال های فولادی اجازه بزرگ شدن نمی دهد. کنترل ریز دانه ها و کیفیت سطحی بالاتر، قابلیت هایی هستند که در اثر استفاده از این عنصر به قطعه اضافه می شود. برای ایجاد خواص آهنربایی در یک قطعه، عنصر تنگستن به آن افزوده می شود. پیوند این عنصر در انواع میلگرد با کربن موجب ثبات شیمیایی و افزایش سختی در قطعه می شود. منگنز، کبالت و مولیبدن عناصری هستند که برای ایجاد استحکام و چقرمگی در فولاد مورد استفاده قرار می گیرند.
خرید میلگرد آلیاژی
میلگردهای آلیاژی که بیشتر در انواع ساده و برای کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند، با انواع تولید داخل و وارداتی در بازارهای کشور موجود هستند. کشورهای کره، چین، آلمان و روسیه، از جمله تولیدکنندگان این مقاطع هستند که تولیدات آنها در بازارهای ایران نیز عرضه می شود. ذوب آهن اصفهان ، مجتمع فولاد آذربایجان (میانه)، مجتمع فولاد بناب، فایکو، آریان فولاد و مجتمع فولاد گیلان، از مهمترین مراکز صنعتی هستند که در دهه های اخیر به تولید انواع میلگرد با استانداردهای گوناگون، اشتغال داشته اند. صاحبان صنایع مختلف در صورت نیاز به انواع میلگرد و دیگر مقاطع فولادی، میتوانند به وسیله تماس با همکاران متخصص ما در وب سایت آهن مهام از قیمت روز میلگرد، و دیگر مسائل مربوط به خرید میلگرد اطلاع یابند.
