ورق گالوانیزه، ورقهای فولادی هستند که در صنایع مختلف، از جمله خودروسازی جهت ساخت بدنه خودروها استفاده میشوند. فولاد مبارکه اصفهان یکی از مهمترین کارخانههای تولید این محصول است. ورق گالوانیزه معمولا” از ضخامت کمی برخوردار میباشد. به منظور افزایش عمر ورقهای فولادی در مکانهایی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی و اکسیداسیون دارند، فرآیندهایی مانند گالوانیزاسیون انجام میشود. به این منظور، فلز مادر با لایهای محافظ از فلز روی پوشانده میشود.
در ادامه این مطلب، قصد داریم به بررسی تفاوتهای ورق گالوانیزه سرد و گرم بپردازیم.
گالوانیزاسیون چیست؟
گالوانیزاسیون یک فرآیند فلزکاری است که به منظور حفاظت از فلزها در برابر خوردگی و زنگزدگی انجام میشود. انواع مختلفی از گالوانیزاسیون وجود دارند، که هرکدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی انواع روشهای گالوانیزاسیون بر روی ورق گالوانیزه میپردازیم.
انواع گالوانیزاسیون ورق گالوانیزه
گالوانیزاسیون گرم
گالوانیزاسیون گرم یک فرآیند فلزکاری است که برای پوشش دادن ورقهای فولادی با یک لایه ضخیم از فلز روی به کار میرود. این فرآیند در دمای ۴۵۰ درجه سانتیگراد انجام میشود. در این روش از گالوانیزاسیون، ورق فولادی به حوضچه ذوب شده از روی وارد میشود که به دلیل دمای بالا، اتصال محکمی بین ورق فولادی و لایه روی ایجاد میشود. لایه روی به صورت محکم و با ضخامت بالا سطح ورق را پوشش میدهد. این لایه ضخیم باعث ایجاد یک محافظ قوی در برابر خوردگی، زنگزدگی، و عوامل محیطی میشود. گالوانیزاسیون گرم عمدتاً در مواردی که نیاز به مقاومت بیشتر در مقابل شرایط خوردگی داریم، مورد استفاده قرار میگیرد. ورق گالوانیزه گرم به خصوص در صنایع ساختمانی و تولید اجزاء خودروها که با شرایط سخت محیطی روبرو هستند، کاربرد دارد. فرآیند گالوانیزاسیون گرم به ورقهای فولادی عمر و مقاومت بیشتری میبخشد.
گالوانیزاسیون سرد
گالوانیزاسیون سرد یک روش فلزکاری است که برای پوشش دادن ورقهای فولادی با لایهی نازکی از روی انجام میشود. این فرآیند در دمای پایینتر از ۴۵ درجه سانتیگراد انجام میشود. در این روش از گالوانیزاسیون، ورق فولادی به همراه یک روکش نازک از روی در محیطی حاوی محلولهای شیمیایی قرار میگیرد. گالوانیزه سرد به دلیل دمای پایین، انرژی کمتری نسبت به گالوانیزه گرم مصرف میکند. این نوع از گالوانیزاسیون به ویژه در مواردی که حفظ خواص مکانیکی و حرارتی ورق گالوانیزه مهم است، مورد استفاده قرار میگیرد، از جمله تولید سقف شیروانی و ورقهای رنگی. لایه نازک روی در این فرآیند با دقت بر روی سطح ورق قرار میگیرد و به عنوان یک محافظ عالی در مقابل خوردگی، زنگزدگی، و سایر عوامل محیطی عمل میکند. گالوانیزاسیون سرد باعث افزایش مقاومت ورقهای فولادی در برابر خسارات زیست محیطی میشود و به آنها عمر و کارایی بیشتری میبخشد.
متالایزینگ
ابتدا، سطح فلزی که قرار است پوشش داده شود، با دقت از آلودگیها، چربیها و ذرات غیرمطلوب تمیز میشود. سپس با استفاده از تفنگ مخصوص پایش، لایهی نازکی از روی به منظور حفاظت سطح فلز را پوشش میدهد. پس از اسپری نمودن، یک لایه حمایتی یا زیرپوشش اعمال میشود تا به بهبود چسبندگی و مقاومت لایه روی به سطح ورق گالوانیزه کمک کند. سپس سطح فلز طی فرآیندی خشک میشود تا پوشش به صورت کامل تثبیت شود و لایه روی به سطح آن بچسبد. در برخی موارد، پس از اسپری نمودن، یک فرآیند حرارتی اجرا میشود تا لایه روی به صورت کامل تثبیت شود و ویژگیهای مقاومتی آن تقویت گردد.
پوشش دهی مکانیکی
این فرآیند برای گالوانیزه کردن قطعات ریز استفاده میشود. در این روش، قطعات را در ترکیبی از پودر روی و شیشه غوطهور میکنند. بعد از آن، به روش پاشش، قطعات را مس اندود کرده و در بشکهای که با ترکیبات شیمیایی پر شدهاست، قرار میدهند و زیر و رو میکنند. این مرحله به منظور نشستن ذرات بروی قطعات انجام میشود.
بررسی تفاوتهای گالوانیزاسیون سرد و گرم
تفاوتهای گالوانیزاسیون ورق گالوانیزه در محصول نهایی تاثیرگذار است. همچنین این تفاوتها در فرآیند تولید، بر قیمت ورق های گالوانیزه تأثیرگذار میباشد.
ورق گالوانیزه سرد از ضخامت کمتری برخوردار است که این مسئله استفاده از آن را محدود به مواردی میکند که نیاز چندانی به مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی نداشته باشیم، مانند ساخت پیچ و مهره، ساخت توری مرغی، تولید مفتول گالوانیزه و…
اما ورق گالوانیزه گرم با برخورداری از ضخامت بیشتر و مقاومت بالا در مواجه با تغییرات آب و هوایی، این امکان را فراهم میکند که در مواردی که به محصول با دوامتری نیاز داریم، از آن بهرهمند شویم. مواردی نظیر دکلهای برق فشار قوی، گاردیل، لولههای آب ضخیم و…
علاوه بر اینکه ورق گالوانیزه گرم از ضخامت و دوام طولانیتری برخوردار است، فرآیند تولید آن نیز با صرف هزینههای بیشتری انجام میگیرد. به طور مثال، در گالوانیزه گرم، آب بیشتری نسبت به گالوانیزه سرد مصرف میشود. تمامی این موارد بر قیمت نهایی این محصول تاثیر گذار است، و در نتیجه، ورق گالوانیزه گرم حدود 50 درصد از نوع سرد گرانتر میباشد. حال که با انواع فرآیندهای گالوانیزاسیون و مزایا و معایب آنها آشنا شدید، با بهرهگیری از این آگاهی میتوانید خرید مطمئنتری داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر از کارخانجات تولید ورق گالوانیزه، این بخش را مطالعه نمایید. تولیدکنندگان ورق گالوانیزه در ایران